Hoewel tal van deskundigen zeer kritisch tot afwijzend hebben gereageerd op de door minister Dekker voorgestelde wetswijziging met betrekking tot, met name, de afschaffing van de “automatische” voorwaardelijke invrijheidstelling, is deze wet op 26 juni 2019 aangenomen door de Tweede Kamer.
Minister Dekker tweette triomfantelijk dat zijn wetsvoorstel werd aangenomen en hoopt op de zegen van de Eerste Kamer. Ik hoop dat de Eerste Kamer haar grondwettelijke taak serieus neemt en dit wetsvoorstel nog eens zeer kritisch tegen het licht houdt.
Tal van deskundigen en staatsraden hebben negatief geadviseerd over dit wetsvoorstel. Paul Verspeek van RTV Rijnmond heeft alle adviezen op Twitter (@PaulVerspeek) keurig op een rij gezet. Verbeek constateert een gapende kloof tussen politiek en het werkveld. Verbeek’s constatering is terecht. Het werkveld maakt zich grote zorgen over de kennis van onze parlementariërs over juridische onderwerpen en de consequenties van de door hen aangenomen wetsvoorstellen.
Verspeek somt op (en ik voeg daar aan toe):
- De Raad voor de Rechtspraak vindt het wetsvoorstel onverstandig.
- Onderzoekers van de Erasmus Universiteit zeggen, nota bene na opdracht tot onderzoek van het Ministerie, dat het huidige systeem prima functioneert, er eigenlijk geen reden is dit systeem te wijzigen en dat er van automatische voorwaardelijke invrijheidstelling na ommekomst van 2/3 van de opgelegde gevangenisstraf geen sprake is.
- Hoogleraren Strafrecht van diverse universiteiten uiten unaniem hun zorgen over de negatieve effecten van deze wetswijziging.
- Reclassering Nederland maakt zich zorgen over dit plan en stelt juist dat er meer tijd en middelen geïnvesteerd moeten worden voor terugkeer van gedetineerden in de maatschappij. De Reclassering waarschuwt er uitdrukkelijk voor dat twee jaar voor resocialisering van langgestraften te kort is.
- De Raad voor de Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming vindt de plannen bedreigend voor de veiligheid van de samenleving.
- Ook de Orde van Advocaten kan zich niet achter deze plannen scharen.
Algemeen bekend is dat vrouwe Justitia zonder aanziens des persoons, dus blind, haar oordelen velt. Het was nog niet bekend dat de Minister voor Rechtsbescherming doof is voor meningen en adviezen van deskundigen. Alle deskundigen en professionals in de rechtspraktijk hopen dat de Eerst Kamer de koers van dit schip zal wijzigen. De kans is groot dat anders langgestraften zonder enige vorm van resocialisatie terugkeren in de maatschappij. Dan zijn we nog verder van huis.
Het zal de populisten nog gaan tegenvallen, trouwens. Op basis van EHRM d.d. 17 december 2009 (nummer 19359/04) in de zaak M. tegen Duitsland zal de nieuwe regeling pas werken tegen veroordeelden die het feit pleegden nadat dit wetsvoorstel wet is geworden en zal dus geen betrekking hebben op personen die daarvoor al veroordeeld waren.
Update: op 24 september 2019 zal het voorbereidend onderzoek plaatsvinden door de Eerste Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid. Het wetsvoorstel wordt daar behandeld onder nummer 35.122.