U bent als verdachte aangehouden door de politie op verdenking van het kweken van hennep, een overtreding van art. 3 Opiumwet. Wat hangt u allemaal boven het hoofd? Wat kan er worden gedaan om de schade zoveel mogelijk te beperken? Ik probeer hieronder een duidelijk overzicht te maken. Het is beleid van de (centrale en plaatselijke) overheid om zo hard en zo uitgebreid mogelijk op te treden tegen illegale hennepplantages.
Informatie-uitwisseling
Op basis van convenanten wisselen de verschillende overheidsdiensten informatie uit, ook met particuliere organisaties als de Bond van verzekeraars en huurverenigingen. Het is de vraag of de overheidsdiensten, die meestal een wettelijke geheimhoudingsplicht hebben, op basis van deze convenanten informatie mogen uitwisselen. Er zijn rechters die aannemen dat door middel van het sluiten van convenanten de wettelijke geheimhoudingsplicht niet aan de kant kan worden geschoven.
Het is echter niet automatisch zo, dat, onbevoegd of onrechtmatig verkregen informatie, niet gebruikt mag worden. U moet er dus rekening mee houden dat de informatie tegen u gebruikt wordt.
De politie
De politie kan naar aanleiding van binnengekomen informatie onderzoek doen of iemand zich schuldig heeft gemaakt aan overtreding van de Opiumwet. De politie verzamelt de feiten en stelt daarvan een dossier samen; het proces-verbaal. Onderdeel van het onderzoek van de politie is het horen van de verdachte. U kunt daartoe worden aangehouden of worden uitgenodigd om op het bureau te komen. Als het onderzoek is afgerond, stuurt de politie het proces-verbaal naar het Openbaar Ministerie.
Het onderzoek van politie houdt normaal gesproken in dat wordt onderzocht of er inderdaad sprake is van hennep, hoe lang al werd gekweekt, of er elektriciteit werd gestolen en hoeveel er met het kweken van hennep werd verdiend. Er kan een buurtonderzoek plaatsvinden, getuigen en betrokkenen kunnen worden gehoord en er kan onderzoek naar administratie plaatsvinden.
Openbaar Ministerie
Nadat de Officier van Justitie het proces-verbaal van politie heeft ontvangen, neemt de Officier van Justitie een beslissing over eventuele strafrechtelijke vervolging van de verdachte. De Officier van Justitie kan, afhankelijk van de precieze feiten, voor de volgende feiten vervolgen:
- Het kweken van hennep is in art. 3 Opiumwet verboden.
In art. 11 Opiumwet is bepaald welke straf staat op het kweken van hennep; - Diefstal van elektriciteit;
- Vernieling van een elektrische installatie en/of
- Het niet doen van een juiste of volledige aangifte Inkomstenbelasting
Als de Officier van Justitie besluit u te vervolgen kan een transactievoorstel worden gedaan, een strafbeschikking worden uitgevaardigd of kan een dagvaarding worden uitgebracht. Als een dagvaarding is uitgebracht beslist de rechter of en zo ja, welke straf u krijgt. In de andere gevallen beslist de Officier van Justitie dat.
De hoogte van de straf hangt onder meer af de periode waarin hennep werd gekweekt en de hoeveelheid elektriciteit die is weggenomen. De Officier van Justitie is daarbij gebonden aan richtlijnen. De rechtbank past bij de beoordeling van dit soort zaken eigen richtlijnen toe.
Ook kan de Officier van Justitie bepalen of en voor welke strafbare feiten er een vordering tot ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel (verder: WVV) wordt ingediend. Deze vordering heeft tot doel van de verdachte af te nemen wat hij met zijn criminele activiteiten heeft verdiend. De rechter moet dan vaststellen welk bedrag aan WVV is gegenereerd en welk bedrag moet worden terugbetaald aan de Staat.
Het voeren van een goed, volledig en professioneel verweer kan een groot verschil maken in de eventuele straf die wordt opgelegd en op het bedrag dat wegens WVV moet worden betaald aan de overheid.
Beslag op voorwerpen
Er zijn twee soorten beslag omschreven in het Wetboek van strafvordering:
- Bewijsbeslag: de politie kan tijdens het onderzoek voorwerpen in beslag nemen. Dit beslag dient om de waarheid aan het licht te brengen met betrekking tot het strafbare feit, maar ook om het WVV aan te tonen.
- Conservatoir beslag: de politie mag, onder bepaalde voorwaarden, ook beslag leggen om verhaalsmogelijkheden veilig te stellen om er zeker van te zijn dat een boete of een bedrag aan WWV betaald zal worden. Er kan beslag gelegd worden op alle voorwerpen (zaken en vermogensrechten) van de verdachte, maar ook op voorwerpen, die geheel of voor een deel aan een ander zijn gaan toebehoren met het kennelijk doel de uitwinning van voorwerpen te bemoeilijken of te verhinderen en die ander dat redelijkerwijze kon vermoeden.
Tegen het in beslag nemen en/of houden kan een klaagschrift worden ingediend bij de rechtbank. De rechtbank beslist of de in beslag genomen voorwerpen aan u teruggegeven zullen worden.
Uit de praktijk blijkt dat u niet te lang moet wachten met het indienen van zo’n klaagschrift, daar voorwerpen van beperkte waarde na korte tijd worden vernietigd om te voorkomen dat de kosten van bewaring voor de overheid erg oplopen.
Als voorwerpen al zijn vernietigd, terwijl de rechter later bepaalt dat die voorwerpen aan u moeten worden teruggegeven, dan kunt u slechts een zeer bescheiden bedrag aan schadevergoeding tegemoet zien. Bijvoorbeeld foto’s en adresboeken op een gsm-toestel bent u dan definitief kwijt. Die krijgt u bovendien ook niet meer terug met vergoeding van schade.
Ontneming van wederrechtelijk verkregen vermogen
Er wordt door de politie onderzocht welk bedrag er verdiend zou kunnen zijn met de criminele activiteiten. In sommige gevallen wordt daarvoor een soort gerechtelijke vooronderzoek gehouden. De politie probeert aan de hand van aanwijzingen te bepalen hoe lang al hennep werd gekweekt en hoeveel er verdiend zou moeten zijn. Geeft de verdachte onvoldoende concrete gegevens, dan wordt de hoogte van de verdiensten geschat op basis van tabellen om de opbrengst per plant in grammen, de prijs per gram en de gemaakte kosten vast te stellen. Er wordt dankbaar en graag gebruik gemaakt van de verklaring van een verdachte, als die verklaart over de periode van kweken, de verdiende bedragen en de kosten die ten behoeve van het kweken zijn gemaakt.
Wordt de vordering toegewezen, dan zal de Staat (het CJIB) haar best doen om het toegewezen bedrag te innen. Het CJIB kan daar heel lang over doen. Wordt niet tijdig betaald, dan kan de Officier van Justitie een vordering tot gijzeling indienen. De veroordeelde kan dan in een Huis van Bewaring worden opgesloten om hem te dwingen tot betaling over te gaan.
Netbeheerder stroomnet
In veel gevallen wordt allerlei elektrische apparatuur aangelegd ten behoeve van een hennepplantage. Wordt de stroom over de meter afgenomen, dan zal de afrekening van de energieleverancier hoog zijn, maar is er geen elektriciteit gestolen. Wordt de elektriciteit wel buiten de meter afgenomen, of als de meter is gesaboteerd, dan wordt er elektriciteit gestolen. De netbeheerder zal in geval van fraude de energiemeter weghalen en een rekening sturen voor de kosten van onderzoek, het weghalen van de meter, de heraansluiting en voor de weggenomen elektriciteit etc. De netwerkbeheerder kan op basis van het verbruik van electrische apparatuur per plantage en/of kweekschema’s en tabellen berekenen hoeveel Kwh elektriciteit werd afgenomen.
U zult enkele dagen na de inval een factuurbedrag ontvangen en vervolgens weer worden voorzien (na betaling) van een nieuwe meter en opnieuw worden aangesloten. Betaalt u de rekening niet, omdat u het bijvoorbeeld niet eens bent over de hoogte van het bedrag, dan wordt geen nieuwe meter geplaatst en wordt u dus niet opnieuw aangesloten. U wordt dus geweldig onder druk gezet om te betalen.
De netbeheerder kan proberen de schade vergoed te krijgen door een vordering daartoe als benadeelde partij in te dienen in de strafprocedure. De netbeheerder kan ook wachten totdat u eventueel veroordeeld bent; een uitspraak van de strafrechter op tegenspraak wordt door de burgerlijke rechter als bewijs beschouwd.
Het loont beslist de moeite een duidelijke en kloppende specificatie op te vragen van de rekening die u krijgt van de netbeheerder en die zeer kritisch na te rekenen. Het komt voor dat teveel posten in rekening worden gebracht. Soms wordt te veel stroom berekend of wordt de vordering over een te lange periode berekend. Wordt u het met de netbeheerder niet eens over een te betalen bedrag, dan dient u er rekening mee te houden dat de netbeheerder u in een civiele procedure zal betrekken om de weggenomen elektriciteit alsnog betaald te krijgen.
Het verdient verder aanbeveling om een professioneel en goed gedocumenteerd verweer te voeren. Een onvoldoende onderbouwd verweer wordt makkelijk van tafel geveegd.
De belastingdienst
De belastingdienst zal een ambtshalve navorderingsaanslag inkomstenbelasting kunnen opleggen in verband met de genoten criminele inkomsten, die niet in de aangifte IB werden opgegeven. Als u in loondienst werkzaam bent, dan zullen deze inkomsten als resultaat uit overige werkzaamheden (verder: row) worden beschouwd en bij uw al bekende inkomen worden opgeteld, waarna berekend wordt welk bedrag of welke bedragen aan Inkomstenbelasting u nog extra moet betalen.
Naast de navorderingsaanslag kan de belastingdienst een boete opleggen, omdat opzettelijk inkomsten niet werden opgegeven en (dus) te weinig belasting werd geheven. Deze boete kan tot 100% oplopen.
Om een boete te voorkomen kunt u (over het jaar dat de plantage is aangetroffen) de verdiensten als row opgeven bij uw aangifte Inkomstenbelasting voor 1 april het volgende jaar.
Ook kunt u door alsnog een suppletie-aangifte in verband met het genoten inkomen doen en zo proberen te voorkomen dat de belastingdienst alsnog een boete oplegt.
Als u naar aanleiding van een uitspraak van de strafrechter aan het CJIB WVV hebt betaald, kunt u die bedragen in aftrek brengen bij het doen van aangifte Inkomstenbeslasting in het jaar waarin die bedragen zijn betaald. Kosten die u hebt gemaakt om de row te verwezenlijken, komen niet voor aftrek in aanmerking.
Het bedrag dat de belastingdienst ambtshalve bij uw inkomen optelt kunt u mogelijk middelen met komende jaren of verrekenen met inkomsten uit de drie voorgaande jaren. Over de afgelopen jaren kan een verzoek om vermindering worden ingediend.
Bespreek de fiscaal te treffen voorzieningen/maatregelen met een belastingkundige.
De burgemeester van uw woonplaats
De burgemeester kan op basis van art. 13b Opiumwet en door hem of haar vastgesteld beleid verschillende maatregelen nemen en wel de volgende:
- Bestuursdwang en verhaal van kosten
Als de gemeente vaststelt dat er sprake is van een gevaarlijke situatie en/of een gebruik van de woning/het pand in strijd met de bestemming of het bouwbesluit kan de gemeente spoedmaatregelen nemen om daar een einde aan te maken. De kosten die dan gemaakt worden, zal de gemeente willen verhalen op de verantwoordelijke. De gemeente moet hiertoe een besluit nemen, waartegen u bezwaar (en beroep) kunt indienen. - Last onder dwangsom
De gemeente kan verder bepalen dat u de woning/het pand in overeenstemming met bestemmingsplan en het bouwbesluit gebruikt en blijft gebruiken en als u dat niet doet dat u dan een dwangsom verschuldigd bent. Houdt u zich niet aan de voorwaarde, dan zult u de dwangsom moeten betalen. Tegen deze beslissing kunt u bezwaar (en beroep) instellen. - Last onder bestuursdwang
De burgemeester heeft verder de bevoegdheid een woning of een lokaal voor bepaalde tijd te sluiten als in, op of bij woningen verdovende middelen (hard- én softdrugs) worden verkocht, afgeleverd of verstrekt dan wel daartoe aanwezig is. In geval van softdrugs krijgt u meestal eerst een schriftelijke waarschuwing en zal pas na herhalging tot sluiting van uw woning/pand worden overgegaan. De burgemeester moet een besluit nemen, waartegen u bezwaar en beroep kunt instellen.
Afsluiting
U ziet, dat er stevige en vergaande maatregelen genomen kunnen worden door de overheid en het Openbaar Ministerie. Het is zaak goed te weten wat uw rechten zijn en welke mogelijkheden u heeft om uw schade te beperken.
Meer informatie kunt u krijgen bij mr Regter Strafadvocaat te Heerlen (over de strafrechtelijke procedures). Als u meer wilt weten in een concreet geval, kunt u een afspraak maken.